İş Sıhhati ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü münasebetiyle hazırladığı Çocuk İş Cinayetleri Raporu’nu bugün açıkladı. 2013-2022 yıllarını kapsayan raporda, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve İSİG Meclisi’nin çocuk personel vefatlarına ait dataları karşılaştırıldı. SGK kayıtlarına nazaran, 2013-2021 yıllarını kapsayan 9 yılda 102 çocuğun çalışırken hayatını kaybettiği, bu çocukların 3’ünün kız ve 99’unun erkek olduğu belirtildi. Bu çocukların 4’ünün 14 yaşında, 7’sinin 15 yaşında, 35’inin 16 yaşında ve 56’sının 17 yaşında olduğu kaydedildi.
Raporda, İSİG Meclisi’nin 10 yıllık verileri de yer aldı. Buna göre, son 10 yılda en az 616 çocuk çalışırken hayatını kaybetti. Bu çocukların 96’sı kız, 520’si erkek. 4’ü 4 yaşında, 5’i 5 yaşında, 4’ü 6 yaşında, 5’i 7 yaşında, 12’si 8 yaşında, 12’si 9 yaşında, 24’ü 10 yaşında, 13’ü 11 yaşında, 32’si 12 yaşında, 39’u 13 yaşında, 61’i 14 yaşında, 87’si 15 yaşında, 123’ü 16 yaşında ve 195’i 17 yaşında. Bu dönemde toplam 18 bin 683 kişi iş cinayeti sonucu yaşamını yitirdi.
Raporda, “4 ve 5 yaşlarında çalışırken ölen 9 çocuk tespit etmiş durumdayız. Bu durum, çocuk işçiliğin bu yaşlarda başladığı anlamına gelmektedir. Bu yaş grubunda ölüm varken ‘5 yaşında çalışan çocuk gözlenmemesi’, bu anketlerin kapsamını bir kez daha sorgulamamıza neden olmaktadır” ifadeleri yer aldı.
TÜİK’e suçlama
Raporda, “TÜİK dataları (720 bin kişi), çocuk işçiliğin gerçek boyutlarını perdeliyor.Çocuk işçiliğin azaldığına destek gösterilen istatistiklerde, sayısı 1,5 milyonu bulan çırak, stajyer ve meslek eğitimi gören öğrenci olmak üzere çocuk işçiliğin ana gövdeleri eksik. Öte yandan çocuk işgücü anketleri, yaz aylarında değil, Türkiye’de mevsimsel olarak çocuk işçiliğin en az olduğu ekim ile aralık aylarında yapılıyor. Bu da çocuk işçiliğin gerçek boyutlarını gizliyor” tespitleri yer aldı.
4 artı 4 artı 4 eğitim sisteminin ivmeyi artırdığı belirtilen raporda, “Eğitim Sen’in hazırladığı Çatışmaların Eğitim-Öğretim ve Öğretmenler Üzerindeki Tesiri Anketi’ne göre, bu uygulamanın başlatıldığı 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Türkiye’de yalnızca 45 özel meslek lisesi varken son üç yıl içinde kamu kaynaklarıyla yapılan direkt dayanak ve teşvikler sonucunda okul sayısı yaklaşık 10 kat, özel meslek liselerine giden öğrenci sayısı ise 17,5 kat üzere astronomik bir artış göstermiştir. Ayrıyeten MEB’in, okulda olması gerekirken çalıştığını tespit ettiği ancak ulaşamadığı çocuk sayısını yaklaşık 440 bin olarak açıkladığını da belirtelim” ifadeleri yer aldı.
Raporda, iş cinayetlerinde ölen çocukların yüzde 57,3’ünün tarım, yüzde 19,5’inin sanayi, yüzde 12,8’inin hizmet ve yüzde 10,4’ünün inşaat kesiminde çalıştığı vurgulandı.
“Çocuk işçilik yasaklanmalıdır”
“İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi olarak, çocuk işçiliğin getirildiği durumu ve çocuk iş cinayetlerinin bir çocuk emek sömürüsü politikası olduğunu vurguluyoruz” denilen raporda, çocuk işçiliğinin önlenmesi alınması gereken önlemler şöyle sıralandı:
“Ucuz çocuk işgücünü teşvik eden ve bunun altyapısını oluşturan eğitim sistemi ve eğitim siyasetlerine son verilmelidir. Tüm çocuklara parasız ve nitelikli eğitim imkanı sağlanmalıdır. Çocuk emeğiyle ilgili datalar bilimsel, sağlam ve tertipli bir biçimde yayınlanmalıdır. Kayıt-dışı çocuk emekçi çalıştıran kişi ve kurumlara göz yumulmamalı, caydırıcı cezalar verilmelidir. Yasadışı çocuk emekçi çalıştırmayı önlemeye yönelik önlemler alınmalı, kontroller aktif ve sıkı bir formda yapılmalı, ilgili mevzuatlar yürürlüğe koyulmalıdır. Tüm çocuklar fiyatsız ve ayrıntılı sıhhat taramasından geçirilmelidir. Kâfi, sağlıklı ve istikrarlı beslenme imkanı sağlanmalı, bağışıklık sistemleri kuvvetlendirilmelidir. Çocuk personellik yasaklanmalıdır.”
ANKA/BÖ,JD
